(مقاله صوتی در انتهای صفحه)
مبانی و تعاریف اولیه
قسمت اول
تعاریف اولیه:س
س ۱- از لحاظ تاریخی، اولین دین از ادیان ابراهیمی
س ۲- نوع: منوتئیسم[1] یا یکتاپرستی
س ۳- هدف: هدایت قوم یهود
س ۴- عرفان: کابالیسم [2]س
س ۵- پیامبر: موسی عمرانی
س ۶- کتاب مقدس: تنخ[3] یا تناخ
س ۷- مذاهب:س
س - ارتدوکس [4] س
اولترا ارتودوکس [5]س -
خاسیدیسم [6]س -
س - اصلاح طلب[7]س
س - محافظه کار [8]س
س - طرفداران احیا یا بازسازی [9]س
س - هومانیست [10]س
س -تجدد گرائی [11]س
س ۸- اعیاد:س
گذشته از شبات که تعطیلی روز شنبه می باشد و به نوعی جزو اعیاد محسوب می شود، جشنهای اصلی در میان یهودیان به شرح زیر می باشند:س
س -پسح یا فصح[12]س
س -شاووت[13]س
س - سوکوت[14]س
سه جشن فوق را بطور کلی شالوش رگالیم[15] می نامند .س
س -روش هشانا [16]س
س -یوم کیپور[17]س
س -حنوکا [18]س
جشنهای دیگر:س
پ-پوریم [19]س
سیمخا تورا [20]س-
اعیاد و جشنهای نسبتن جدیدتر:س
س - سالروز استقلال اسرائیل
س - روز اورشلیم
در مقاله آتی به تشریح مختصر این اعیاد خواهیم پرداخت.س
اولین دین از ادیان ابراهیمی
موشه (یا موسی)س
بنابر عقیده عموم متفکران مسیحی، مسلمان و یهودی و همینطور پژوهشگران حوزه الهیات، دین یهودیت سرسلسله و آغاز بسط و گسترش ادیانی می باشد که پدر همه آنها، ابراهیم محسوب می شود. س
مُشه(به عبری) یا موسی، پیامبر این دین می باشد و به علت آنکه پدرش آمرام (به عبری) یا عمران نام داشت، او را موسای عمرانی نیز می خوانند. در فرهنگ عرفانی، بر اساس یک رخداد تاریخی که طی آن، موسی در کوه طور با خدا هم کلام شده بود، به او لقب کلیم الله، به مفهوم هم صحبت با خدا داده اند. طبق شجره نامه ای که در آن، نام اجداد موسی بیان شده است ارتباط ژنتیک موسی برمی گردد به اسحق[توضیحات اول] پسر ابراهیم. با این وصف موسی را می توان از نوادگان ابراهیم دانست [سند اول].س
همانطور که بدان اشاره شد، پدر موسی، آمرام یا عمران نام داشت و مادرش یوکِبِد(به عبری) یا یوکابد و برادرش آرون(به عبری) یا هارون و خواهرش میریام و همسرش زیپوره(به عبری) یا صفورا بوده اند [سند دوم] در عهد عتیق داستان زندگی او بطور خلاصه چنین آمده است [سند سوم] که وی را پس از تولد، درون سبدی گذاشته در رود نیل رها نمودند، دختر فرعون او را از آب می گیرد و پس از کسب اجازه از فرعون، از او در قصر نگهداری می کند و برای پرستاری از این بچه و شیردادن به او، ندانسته، مادر واقعی او یعنی یوکبد را برمی گزینند و به این امر می گمارند. بدین شکل موسی زیر نظر و تحت مراقبت مادر خود در قصر فرعون، دشمن خود او، رشد می یابد.س
متاسفانه در اسناد قابل دسترسی برای من به فارسی، انگلیسی و آلمانی، تاریخ تولدی برای موسی ارائه نشده است. تنها در یک سایت آلمانی ویژه در امور محاسبات زمانی رخدادهای دینی، طبق محاسبات خاص کرونولوژیک[21]، تاریخ ۲۶۴۷ ای. اچ[22] ارائه شده است. طبق این اطلاعات ، خروج موسی و قومش از مصر در تاریخ ۲۷۲۸ ای. اچ و رحلت او در تاریخ ۲۷۶۷ ای. اچ بوده است. بر اساس محاسبات ما با تکیه بر داده های علم کرونولوژی، موسی بیش از چهارده قرن و نیم، قبل از عیسی می زیسته است [سند چهارم] . حال آنکه در منابع دیگر آلمانی، زمان تولد موسی را سیزده قرن قبل از میلاد مسیح تعیین نموده اند [سند پنجم] . با پذیرفتن اطلاعات منبع دوم، تولد موسی، ۳۳۲۰ سال پیش از این تاریخ بوده است. با در دست داشتن تاریخ تولد موسی، می توان تاریخ خروج او و یهودیان را از مصر تعیین نمود و این رخداد را مربوط به ۳۲۳۹ سال و رحلت او را ۳۲۰۰ سال پیش تعیین نمود. با جدی گرفتن این محاسبات می توان با یک درصد خطای دو ماهه، همان تاریخ خروج موسی و قومش از مصر را نیز تاریخ دریافت ده فرمان مشهور در کوه سینا در مصر دانست.س
محاسبات بر طبق کرونولوژی کتاب مقدس مسیحیان:س
در محاسبات کرونولوژیک، تاریخ رحلت عیسی ۴۲۶۳ ای. اچ آمده است. حال برای انجام محاسبات دیگر، در قدم اول باید مدت عمر عیسی را تعیین نمود. من در کتاب «تفسیری متفاوت از کتاب مقدس» این مورد را چنین بررسی نموده ام:س
س " زندگی عیسی، محل و نحوه آموزش و پرورش مذهبی وی در کودکی و نوجوانی نامعلوم است. ما امروز گذشته از دو یا سه گزارش کوتاه، تنها به آن بخش از زندگی او دسترسی داریم که در انجیلهای چهارگانه ثبت است. طبق اطلاعات این منابع، برای مثال فصل سوم انجیل لوقا آیه بیست و سوم، عیسی تقریبن در سن سی سالگی، به امر معرفی خود به عنوان فرستاده و پسر خدا می پردازد و تعلیمات خود را آشکار می کند. این ظهور معنوی و در پی آن، هیاهوی پرماجرایی که در جهان مذهبی آن دوره ایجاد می شود، بنابر برخی بررسی ها، سه الی چهار سال به طول می انجامد. از اینرو می توان بطور تخمینی ادعا نمود، وی در سن سی و سه و یا سی و چهار سالگی بر اثر مصلوب شدن عروج کرده باشد. " (تفسیری متفاوت از کتاب مقدس- صفحه نهم-پاراگراف ششم)س
با این حساب، عدد ۳۳ در محاسبه زیر باید صحیح و منطقی باشد.س
با پذیرفتن آنکه عیسی تنها سی و سه سال زندگی نمود، می توان تاریخ تولد او را طبق محاسبات کرونولوژیک چنین تعیین نمود:س
۴۲۶۳-۳۳= ۴۲۳۰ ت تاریخ تولد عیسی ای. اچ
حال اگر از این زمان به مدت دوهزار و بیست سال به عقب بازگردیم و ضمنن تفاوت زمان تولد موسی و عیسی را، طبق داده های علم کرونولوژیک مسیحی محاسبه نماییم، می توانیم بر این اساس نیز به زمان تولد موسی به واحد سال دست یابیم:س
۴۲۳۰-۲۶۴۷= ۱۵۸۳ اختلاف زمان در تاریخ تولد موسی و عیسی طبق محاسبات کرونولوژیک ای. اچ
(۱۵۸۳x۲۰۲۰): ۴۲۳۰ = تعیین سالهای سپری شده مابین تولد موسی و عیسی سال ۷۵۶
۷۵۶+۲۰۲۰ =زمان تولد موسی به واحد سال ، پیش از این تاریخ یعنی سال ۲۰۲۰ میلادی سال ۲۷۷۶
طبق محاسبه فوق و از آنجا که طبق گزارشات همان منبع، تاریخ خروج موسی و قومش از مصر در سن هشتاد و یک سالگی رخ داده است، نتیجه می گیریم:س
۲۷۷۶+۸۱= سال ۲۸۵۷
این رخداد هشتصد و سی و هفت سال پیش از میلاد مسیح رخ داده است. به همین طریق و با علم به آنکه موسی در سن ۱۲۰ سالگی رحلت نمود، می توان نتیجه گرفت که وی در ۷۴۷ سال قبل از میلاد مسیح رخت از جهان بربست. تاریخ نزول ده فرمان را نیز می توان در حدود خروج یعنی ۸۳۷ سال پیش دانست، زیرا گفته می شود حدود دو ماه پس از خروج از مصر، این حادثه به وقوع پیوسته است.س
همانطور که قابل مشاهده است، محاسبات ما برطبق علم کرونولوژی کتاب مقدس مسیحیان، با آنچه در تطابق با متون دیگر می باشد که تاریخ تولد موسی را سیزده قرن قبل از میلاد، عنوان نموده اند، چند قرن متفاوت است.س
اگر محاسبات ما بر طبق بخش محاسباتی کرونولوژیک، صحیح باشد، می توان تاریخ ظهور یهودیت را کمتر از سه هزار سال پیش دانست. حال آنکه طبق محاسبه بر اساس تاریخ تولد موسی در سیزده قرن پیش از میلاد مسیح، ظهور یهودیت باید چیزی بیش از سه هزار سال پیش رخ داده باشد.س
در هرحال، موسی در سن ۱۲۰ سالگی در بالای کوه نِبو درگذشت. او ماموریت داشت تا یهودیت که یک دین منوتئیسم یا یکتاپرستی می باشد و از طرف خداوند، برای هدایت قوم یهود در نظر گرفته شده است را پایه گذاری نماید.س
بدیهی است در این مقاله مختصر هدف ما تاریخ نگاری و یا جستجو در زندگی موسی نیست، از اینرو به همین توضیحات مختصر در مورد این پیامبر بسنده می شود.س
مفاد ده فرمانی که از طرف خدا در کوه سینا، به موسی نازل شده، و گفته می شود بر دو لوح سنگی نقش بسته بود چنین است:س
این قوانین را می توان پایه و اساس شرایع هر سه دین ابراهیمی دانست. س
س ۱- فقط یَهُوَه خدا را بپرست (خروج ۲۰:۳)س
س ۲- از بت‌پرستی اجتناب کن (خروج ۲۰:۴-۶)س
س ۳- نام خدا را به ناشایستگی نبر (خروج ۲۰:۷)س
س ۴- روز سَبَّت را مقدّس بشمار (خروج ۲۰:۸-۱۱)س
س ۵- پدر و مادرت را گرامی دار (خروج ۲۰:۱۲)س
س ۶- قتل نکن (خروج ۲۰:۱۳)س
س ۷- زنا نکن (خروج ۲۰:۱۴)
س ۸- دزدی نکن. (خروج ۲۰:۱۵)س
س ۹- به کسی شهادت دروغ نده (خروج ۲۰:۱۶)س
س ۱۰- چشم طمع نداشته باش (خروج ۲۰:۱۷)س
شبات و کوشر
سبت یا شبت یا شبات، که در چهارمین فرمان از آن نام برده شده است، در اعتقادات یهودیان، هفتمین روز هفته و روز تعطیل و استراحت محسوب می شود. شبت از غروب روز جمعه شروع می شود و تا صبح روز یکشنبه ادامه می یابد. در این مدت تعداد ۳۹ مطلب در نظر گرفته شده است که انجام دادن آنها خلاف مقررات شرع و اکیدن ممنوع است. درصد اکید بودن این اعمال مابین یهودیان از طیف اولترا ارتودوکس تا لیبرالها متفاوت است. ولی اصول کلی آن را همه اقشار رعایت می کنند. س
باید دانست، در یهودیت نوشیدن مشروبات الکلی در اعیاد خاص مانند پوریم و یا در شبات نه تنها مجاز، بلکه بر نوشیدن آن تاکید شده است[منبع]، اما خوردن گوشت خوک نهی شده است. کلن یهودیان از خوردن اغذیه ای که کوشر نباشد منع شده اند. کوشر را می توان حدودن همان حلال در دین اسلام دانست، البته با تفاوتاتی خاص. برای مثال خوردن گوشت شتر در اسلام حلال است اما در یهودیت حرام تلقی می شود. از آنجاکه خوردن خون در یهودیت ممنوع است، باید حیوان طوری ذبح شود که خون آن تمامن از بدنش خارج شود. یک نمونه دیگر در تشابه کوشر یهودیان و حلال مسلمانان، آنست که خوردن حیوانات دریایی بدون فلس، در هر دو مورد منع شده است. س
کتاب مقدس یهودیان
کتاب مقدس یهودیان تنخ یا تناخ نام دارد و شامل سه کتاب می شود:س
س ۱- تورات یا تورا که کتاب شریعت است.ت
س ۲- نوییم [22] که کتاب انبیاء می باشد.د
س ۳- کتوویم[23] که کتاب نوشته ها نام گرفته است.ت
تورات یا تورا
متشکل است از پنج کتاب به شرح زیر:س
س ۱-کتاب پیداش یا سِفر پیدایش: شرح آفرینش جهان.س
س ۲-کتاب خروج: داستان خروج قوم یهود تحت رهبری موسی.س
س ۳-کتاب لاویان: بسیاری از قوانین شریعت در دین یهودیت از این کتاب استخراج شده است. اعتقاد بر این است که این قوانین هنگام سکونت موسی در کوه سینا بر او نازل شده است.ت
س ۴- کتاب اعداد: شرح حال ۳۸ سال سرگردانی قوم یهود در بیابان است. نویسنده این کتاب خود موسی بوده است.ت
س ۵-کتاب تثنیه: به مفهوم سخنان است و شامل حوادث تاریخی و خطبه های موسی می باشد. بنابر اعتقاد مسیحیان و یهودیان، این کتاب نیز نوشته خود موسی می باشد.د
ضمنن کتاب مهم دیگری را نیز می توان به مجموعه کتابهای یاد شده اصلی فوق افزود. این کتاب تلمود [24] نام دارد که دربرگیرنده دو کتاب "میشنا[25] و گمارا[26] " می باشد، و خود به تنهایی دنیائی از علم و دانش شرعی و حقوقی آن زمان محسوب می شود و به موضوع ها و رشته های مختلف زندگی اخلاقی، اجتماعی، اقتصادی، حقوقی و فردی دینمداران می پردازد. خود گمارا در واقع مجموعه ای از میشنا و پانوشته هایی از بزرگان یهود می باشد که در مورد مطالب آن کتاب اظهار شده است. [سند ششم]س
در تلمود ۳۵ مطلب اصلی مانند، آداب نیایش و نماز، قوانین و دستورات مربوط به تعطیلی روز شنبه (شبات)، قوانین ازدواج و تشکیل خانواه، قوانین طلاق و غیره، مورد بررسی عمیق قرار گرفته است. در واقع این قوانین حقوقی که می توان آنها را اساس تلمود در نظر گرفت از کتاب میشنا می باشند.س
ضمنن بخش اول کتاب مقدس مسیحیان، عهد عتیق[27] نام دارد که گذشته از کتابهای اپوکریفا[توضیحات دوم]، همه کتابهای تشکیل دهنده تنخ را دربر می گیرد.س
پایان قسمت اول
پانویس ها
[1] Monotheism
[2] cabalism
[3] Tanakh
[4] Orthodox
[5] ultra-Orthodox
[6] Hasid or Haredi ( Chassidismus)
[7] Reformist، Liberal) Progressive Judaism
[8] Rekonstruktionismus(Reconstructionist)
[9] Konservativ (Conservative)
[10] Humanistic Judaism
[11] Jewish Renewal
[12] Passover
[13] Shavuot
[14] Sukkot
[15] schalosch regalim
[16] Rosh Hashanah
[17] Yom Kippur
[18] Hanukkah
[19] Purim
[20] Simchat Torah or Simhat Torah
[21] Chronology
[22] a.H
[23] Nevi'im
[24] Ketuvim
[25] Talmud
[26] Mishna
[27] Gemara
[28] Old Testament
شناسنامه این مقاله:س
تحقیق و پژوهش از فرامرز تابش
منابع:س
zeitundzahl.de
judentum-projekt.de
mfa.gov.il
ویکیپدیای آلمانی و انگلیسی
کتاب مقدس:س
Ex 6,14–27 EU
6,20; vgl. 4,17 EU
Ex 2,1–10
https://www.welt.de/vermischtes/article138070101/Der-Tag-an-dem-die-Juden-saufen-muessen.html
............................................................................................................................
کد مقاله در آرشیو پژوهشکده اندیشه آنلاین آلمان- دانشگاه سیرکمال:س
FaramarzTabesh_Ndk di,ndj-lfhkd , juhvdt h,gdi-rslj h,g
در یوتوب
برای مشاهده فیلم ویدئویی این مقاله، کلیک کنید.س
مقاله بصورت صوتی برای نابینایان
